Wat is O.M.F.T.?

Oro-Myo-Functionele Therapie oftewel OMFT, is een oefentherapie die gericht is op het herstellen van een verstoord evenwicht in het functioneren van de spieren in en om de mond. Afwijkende  mondgewoonten kunnen namelijk het evenwicht tussen de spieren in en om de mond onderling verstoren.

 

Het doel van OMFT  is het weer in balans brengen van alle mondspieren door middel van oefeningen en het afleren van verkeerde reflexen. De therapie kan bestaan uit bet afleren van duim, vinger- of speenzuigen, het afleren van mondademen, het aanleren van een goede slikgewoonte of oefeningen ter beperking van kaakgewrichtsklachten.  Door OMFT kunnen andere therapieën, zoals articulatietherapie, orthodontie of een chirurgische kaakoperatie later een blijvend resultaat opleveren. Het vroegtijdig herkennen en afleren van dit afwijkend gedrag kan veel ongemakken op latere leeftijd besparen. Met deze therapie worden zowel de oorzaak als de gevolgen van de afwijkende mondgewoonten aangepakt en afgeleerd.

 

Wanneer OMFT?

OMFT wordt ingezet indien er sprake is van een of meer van de onderstaande verschijnselen:

• Mond-ademen
• Verkeerde stand van tanden, kiezen of kaken
• Indien na orthodontische of kaak corrigerende behandelingen
• Duimzuigen, vingerzuigen en/of speenzuigen
• Indien er bij volwassen patiënten duidelijke problemen zijn bij het op zijn plaats blijven zitten van een overigens perfect vervaardigde gebitsprothese
• Bij spraakmoeilijkheden zoals lispelen of slissen;
• Bij moeilijkheden met slikken of eten
• Indien er sprake is van een smal en hoog verhemelte
• Indien er sprak is van “slappe” lipspanning
• Indien er sprake is van een verkeerde tongpositie in rust, zoals een tong die naar buiten hangt
• Bij kaakgewrichtsklachten

 

Eveneens:

• Voorafgaand aan een orthodontistische behandeling als blijkt dat er sprake is van afwijkende mondgewoonten
• Indien na orthodontische behandeling de ‘verholpen’ afwijking weer (gedeeltelijk) terugkomt (relaps)
• Indien er bij volwassen patiënten duidelijke problemen zijn bij het op zijn plaats blijven zitten van een overigens perfect vervaardigde gebitsprothese.
• Mogelijke gevolgen van afwijkende mondgewoonten
• Tanden: Bij de diverse zuiggewoonten (zoals bijvoorbeeld duimen) worden de boventanden naar voren gedrukt. Hierdoor kan een gebitsverandering ontstaan, zoals een open beet of een overbeet.
• Tongligging: De tong ligt bij duim-, vinger-, of speenzuigen onderin de mond, tegen óf tussen de tanden. Hierdoor kunnen de tanden naar voren geduwd worden.

• Slikken: Wanneer ook bij het slikken de tong tegen of tussen de voortanden gedrukt wordt, is er sprake van een verkeerde slikwijze. Dit heeft negatieve gevolgen voor de kaak- en gebitsstand.
• Articulatie: De afwijkende tongligging kan ook gevolgen hebben voor de articulatie: een verkeerde uitspraak van met name de s en z, maar ook de uitspraak van de t, d, n, en l kunnen worden beïnvloed. Deze klanken worden dan met de tong tegen of tussen de tanden uitgesproken, in de volksmond ook wel slissen of lispelen genoemd.
• Concentratie: Het zuigen kan een kind zo rustig maken dat het kind geen aandacht meer heeft voor andere zaken, zoals bijvoorbeeld de uitleg van een leerkracht op school. Het kind is dromerig en niet voldoende geconcentreerd.

 

De behandeling:

Tijdens de behandeling wordt de tongpositie in rust gecorrigeerd, een alveolaire slik (waarbij de tongpunt op de alveolaire richel van het harde verhemelte geplaatst wordt) aangeleerd, en wordt er aandacht besteed aan de uitspraak van de alveolaire klanken (de t, d, l, n, r, s en z).

 

Wat doet de logopedist?

De logopedist zal bij de start van de behandeling eerst het OMFT-onderzoek uitvoeren. Na het in kaart brengen van het probleem, worden er in zo’n tien tot vijftien consulten van een half uur, door middel van spieroefeningen en/of het gebruik van een zachte mondtrainer (Myobrace), de gewenste mondgewoonten aangeleerd. Het proces en de resultaten worden door middel van herhaalde specifieke metingen en foto’s nauwkeurig bijgehouden.

OMFT kan op kleuterleeftijd gestart worden maar in de praktijk blijkt dat vanaf een leeftijd van 7-8 jaar de therapie veel soepeler verloopt omdat deze leeftijdsgroep beter zelfstandig kan oefenen. Naar mate de signalering en verwijzing door de tandarts en/of orthodontist op jongere leeftijd plaats vindt, des te beperkter de problemen blijven.

Soms zal een orthodontische voorbehandeling nodig zijn voordat de logopedist met de OMFT therapie kan starten. Bijvoorbeeld wanneer de bovenkaak te smal is, waardoor er  geen of onvoldoende ruimte is om de tong naar boven aan te zuigen, wat nodig is bij een goede slikbeweging.

Om een optimaal resultaat te bereiken werk ik nauw samen met tandartsen en orthodontisten. Indien gewenst is er eveneens contact met de leerkracht/mentor van de school.

 

Myobrace

Bij de OMFT behandeling kan gebruik gemaakt worden van een Myobrace. Door het dragen van een Myobrace worden kinderen bewust van een goede lipsluiting, neusademhaling, tongpositie en juist slikgedrag.

Patiënten die baat hebben bij een Myobrace, constateren na 3 maanden therapie verbetering met betrekking tot de lipspanning, de tongpositie en het mondgedrag. In sommige gevallen, bij vroegtijdig gebruik van een trainer, kan een verdere logopedische en/of orthodontische behandeling overbodig zijn.